ریفای مخفف عبارت Regenerative Economy است که معنای امور مالی احیا کننده می‌دهد. در سال ۲۰۰۳ برای اولین بار درباره این طرح در مقاله مایکل کرمر صحبت شد و شکل امروزی امور مالی احیا کننده با استفاده از بلاک چین در مقاله جان فولرتون در سال ۲۰۱۵ مطرح شد. ریفای به وجود آمد؛ چرا که سرمایه داری سنتی باعث نابودی محیط زیست و تأثیرات منفی اجتماعی شده بود و این سیستم عدالت بیشتری نسبت به مدل‌های سنتی‌تر داشت. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر درباره این مدل اقتصادی بدانید و از رمز و رازهای آن با خبر شوید.
تاریخچه ریفای (Refi)؛ امور مالی احیا کننده از کجا پیدا شد؟
ایده‌ی اولیه امور مالی احیا کننده متعلق به پال هاوکن است که نویسنده، تاجر و زیست شناس بوده. این فرد در کتاب مشهور « زیست شناسی تجارت» که در سال ۱۹۹۳ منتشر شد به بررسی ایجاد اقتصاد پایدار پرداخت که چرخه‌های احیا کننده طبیعت را تقلید می‌کند و به جای تخلیه منابع به احیا آن‌ها می‌پردازد.
مایکل کِرمِر، مدیر مشارکتی و مدیر تحقیقات اجتماعی در خدمات سرمایه‌گذاری طبیعی، در سال ۲۰۰۳ مفهوم «سرمایه گذاری احیا کننده» را به جهانیان معرفی کرد. دغدغه اصلی کرمر عدم پایداری سرمایه گذاری‌های سنتی برای بلند مدت و آسیب به محیط زیست بود که با معرفی سبک جدید سرمایه گذاری باعث شد تا پروژههای محیط زیستی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
جان فولرتون با مقاله خود در سال ۲۰۱۵ اصطلاح امور مالی احیا کننده را وارد دنیای ارز دیجیتال کرد. عنوان مقاله فولرتون «سرمایه داری احیا کننده» بود که از لحاظ ذاتی با مدل‌های سرمایه گذاری سنتی مخالف بود؛ چرا که آسیب‌های زیست محیطی و اجتماعی زیادی را در این مورد مشاهده کرده بود. او اعتقاد داشت که امور مالی احیا کننده شکل جدیدی از سرمایه داری است که از نظر اجتماعی و اقتصادی برای کل تمدن جهانی پایداری طولانی ایجاد می‌کند.
ریفای (Refi) چیست؟ تعریفی ساده برای امور مالی احیا کننده
امور مالی احیا کننده یا ریفای اصطلاحی است برای توصیف پروژههای بلاک چینی که منابع استفاده شده درون خود را پس از مدتی احیا می‌کنند. پروژههای ریفای با استفاده از سرمایه گذاری‌های انجام شده تلاش می‌کنند که تأثیر مالی مثبت روی جهان بگذارند. این تأثیر مثبت مالی با استفاده از درآمد حاصل از فروش توکن‌های رمزنگاری یا منابع مالی اضافی تأمین میشود که پروژه برای اهداف خاص جمع آوری کرده است.
اصول ریفای چیست؟
اصول ریفای بر اساس اصول سرمایه داری احیا کننده فولرتون نوشته شده است. این اصول شامل موارد زیر می‌شوند:
- مشارکت توانمند
- نگاه به ثروت به صورت جامع
- پاسخگویی نوآورانه و سازگار
- جستجوی تعادل
- فراوانی تأثیر بر محیط
- احترام به محیط زیست و جامعه
- گردش پایدار
- برقراری روابط سالم
کاربردهای استفاده از ریفای
ریفای مفهوم جدیدی است که در دنیای بلاک چین به تازگی ظهور کرده است و هنوز کاربردهای آن به صورت عملی مشاهده نشده؛ اما به صورت نظری کاربردهایی برای این شیوه اقتصادی جدید در نظر گرفته شده است که در ادامه توضیح خواهیم داد.
ابتکارات جدید برای مبارزه با تغییرات اقلیمی
برخی از پروژههای ارز دیجیتال بر روی کاهش انتشار کربن و مبارزه با تغییرات اقلیمی تمرکز دارند. سازمان‌هایی مانند Climate Collective تلاش می‌کنند تا جامعه را درباره خطرات تغییرات اقلیمی ناشی از افزایش استفاده کربن آگاه و از پروژههای بلاک چین برای پیاده سازی راه حل‌های مالی احیا کننده حمایت کنند.
این پروژه‌ها می‌توانند به شرکت‌ها در سرمایه گذاری اعتبار کربن ( بازیافت محصولات کربنی) کمک کنند، استفاده از روش‌های مختلف بازیافت را تشویق کنند یا حتی پلتفرم‌هایی برای کمک به سازمان دهی ایده‌های مربوط به نجات محیط زیست ایجاد کنند.
حفظ میراث فرهنگی
یکی از دغدغه‌های مهم اکثر کشورهای باستانی حفظ میراث فرهنگی خودشان است. بلاک چین با استفاده از قابلیت ساخت NFT می‌تواند سوابق قابل تأیید و غیر قابل تغییر ایجاد کند تا این آثار به بخشی از تاریخ تبدیل شوند که هرگز دستکاری نخواهد شد.
روش‌های سنتی ثبت آثار تاریخی یا فهرست برداری در معرض آسیب قرار دارند؛ اما بلاک چین این سوابق را دائمی می‌کند. NFT های آثار تاریخی می‌توانند به صورت سکه ضرب شوند تا مراکز فرهنگی در سراسر جهان برای مراقبت از آثار تاریخی به منابع مالی دست پیدا کنند.
اهداف امور مالی احیا کننده (ریفای)
امور مالی احیا کننده یا همان ریفای در نهایت به دنبال ساخت یک اقتصاد متعادل و غیر مخرب است که به نفع اجتماع و محیط زیست باشد. ریفای پروژه‌هایی را راه اندازی و حمایت می‌کند که باعث کاهش تغییرات اقلیمی، اثرات انتشار کربن و تغییرات مخرب اجتماعی شود.
ویژگی‌های اصلی امور مالی احیا کننده (ریفای)
سیستم‌های سنتی اقتصادی افراد را به سودهای کوتاه مدت عادت داده است و اجازه نمی‌دهد تا پایداری بلند مدت به وجود آید. این مسئله باعث توزیع نا برابر منابع میان افراد مختلف شده که مورد انتقاد زیادی قرار گرفته است. امور مالی احیا کننده با ویژگی‌های زیر توانسته است تا مشکلات سیستم سنتی را برطرف کند.
رویکرد جامع
ریفای رویکردی جامع برای سیستم‌های مالی اتخاذ می‌کند تا وابستگی متقابل مسائل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را نشان دهد. این رویکرد نشان می‌دهد که انتخاب های مالی تأثیری فراتر از سود و زیان کوتاه مدت افراد دارد.
پایداری
سیستم‌های امور مالی احیا کننده به نحوی طراحی شدند که منابع مالی مورد نیاز برای ایده‌ها و شرکت‌های زیست محیطی را تأمین کنند. این منابع مالی در مسیری خرج میشود که فناوری‌های دوست دار محیط زیست، کشاورزی پایدار و انرژی‌های تجدید پذیر قرار دارند. توسعه این پروژه‌ها زمان زیادی می‌برد و در بلند مدت بازدهی زیادی دارد که همین مسئله باعث پایداری بسیار سیستم امور مالی احیا کننده خواهد شد.
تأثیر بر جامعه
ریفای به دنبال کاهش نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی و بهبود رفاه اجتماعی است. سرمایه گذاری در پروژههای ریفای باعث میشود تا قشر محروم به آموزش با کیفیت، مراقبت‌های بهداشتی، مسکن مقرون به صرفه و ایجاد شغل دسترسی پیدا کند.
تفکر بلند مدت
سرمایه گذاران امور احیا کننده و مؤسسات مرتبط با آن بیشتر روی پروژه‌هایی تمرکز می‌کنند که آثار بلند مدت دارند. این افراد بیشتر از این که به سودهای مالی کوتاه مدت فکر کنند؛ به فکر توسعه و رشد جامعه و افراد هستند. این استراتژی باعث میشود تا بنیان اقتصاد جامعه مستحکم و قابل اعتماد شود.
حسابرسی و شفافیت
ریفای حساسیت زیادی برای شفافیت حساب‌ها دارد. پروژههای ریفای به صورت دوره‌ای فعالیت‌ها و بازدهیشان را اعلام می‌کنند و از سرمایه گذاران می‌خواهند تا به تبعات اجتماعی و زیست محیطی سرمایه گذاری‌هایشان فکر کنند.
مشارکت جامعه
امور مالی احیا کننده بر مشارکت حداکثری جامعه تمرکز دارد. تمامی پروژههای ریفای با همکاری افراد شکل می‌گیرند و هر گونه فعالیت و تصمیم گیری با نظر جامعه شکل می‌گیرد. این مسئله باعث میشود تا بینش با ارزش جوامع محلی در مورد نیازها و چالش‌ها مورد احترام قرار گیرد.
چگونه در یک پروژه ریفای شرکت کنیم؟
کاربران می‌توانند نسخه وب اپلیکیشن یکی از پروژههای ریفای را پیدا و کیف پول ارز دیجیتال خود را به اپلیکیشن متصل کنند. از این طریق ارزهای دیجیتال به پروژه منتقل می‌شوند تا در پروژه امور مالی احیا کننده مشارکت و به ازای مشارکت سود دریافت کنند. کاربران می‌توانند از میان فهرست ارزهای دیجیتال پروژه یکی را انتخاب کرده تا بر اساس ارز دیجیتال واریز شده وام دریافت کنند.
امور مالی احیا کننده بر اساس قراردادهای هوشمند به صورت خودکار مدیریت می‌شوند. وام‌ها به صورت آنی پرداخت و ارز دیجیتال به کیف پول منتقل میشود. وقتی که وام تأیید شد؛ نیازی به پرداخت ماهیانه نیست؛ اما باید وام با ارز دیجیتال قرض گرفته شده بازگردانده شود.
علامت‌های هشدار در پروژههای ریفای
- عدم وجود اطلاعات توکن: اگر قصد سرمایه گذاری در یک پروژه امور مالی احیا کننده دارید؛ حتماً به «توکنومیک» یا نحوه توزیع توکن‌ها توجه کنید. اگر تعداد زیادی از توکن‌ها را سرمایه گذاران اولیه و بنیان گذاران نگهداری می‌کنند و توکن‌ها در مقیاس‌های بزرگ آزاد می شوند؛ به احتمال زیاد با پروژه کلاهبرداری رو به رو هستید.
- دسترسی مستقیم به کیف پول: اگر پروژه‌ای از شما می‌خواهد به کیف پول ارز دیجیتال دسترسی مستقیم داشته باشد؛ مطمئن باشید که با پروژه غیر قابل اعتمادی رو به رو هستید. کلاهبرداران با دسترسی مستقیم به کیف پول می‌توانند وجوه موجود در کیف پول را خالی کنند.
- عدم وجود وایت پیپر (نقشه راه پروژه): اگر پروژه نقشه راه واضحی نداشته باشد؛ ممکن است که هرگز به وعده‌های خود عمل نکند. اهداف قابل دسترس در بسیاری از پروژه‌ها با مشکل مواجه می‌شوند؛ اگر پروژه‌ای اهداف قابل دسترس و مسیر دسترسی به آن‌ها را دریافت نکرده است؛ به احتمال زیاد با شکست مواجه خواهد شد.
- بنیان گذاران پروژه: بنیان گذاران پروژه بخش مهمی از اعتبار پروژه را تشکیل می‌دهند؛ اگر نام و نشانی از بنیان گذاران در انجمن‌های ارز دیجیتال وجود ندارد؛ بهتر است که برای سرمایه گذاری دست نگه دارید.
آیا ریفای (ReFi) و دیفای (DeFi) همانند هم هستند؟
امور مالی احیا کننده و امور مالی غیر متمرکز دو مفهوم متفاوت از یکدیگرند. پروژههای ریفای بیشتر بر روی مسائل زیست محیطی و اجتماعی تمرکز دارند؛ در حالی که پروژههای دیفای بر روی ساخت یک اکوسیستم مالی غیر متمرکز کار می‌کنند.
البته از منظر دیگر هم می‌توان به این موضوع نگاه کرد؛ ریفای تلاش می‌کند که منابع مالی برای توسعه محیط زیست و رفاه اجتماعی را تأمین کند و دیفای ابزارها و فرصت‌های مورد نیاز ریفای را برای تأمین مالی فراهم می‌کند.
برای مثال، پلتفرم‌های دیفای می‌توانند به سرمایه گذاران اجازه دهند که به صورت مستقیم در ایده‌های امور مالی احیا کننده و بدون واسطه ورود کنند. علاوه بر این، پروژههای دیفای می‌توانند با پذیرش شیوه‌های پایدار در پروتکل‌های خود با اصول احیا کننده سازگار باشند.
امور مالی احیا کننده و فرصت‌های مالی در دنیای وب ۳
تکنولوژی وب ۳ و بلاک چین در یک دهه گذشته به خوبی توانسته است تا جای خود را در میان مردم باز کند. ایده‌ها و ابزارهای مختلفی که وب ۳ و بلاک چین در اختیار مردم قرار داده؛ باعث شده تا ارزهای دیجیتال به یکی از ترندهای اول دنیا در بیایند و اکثر مردم از سیستم مالی سنتی فاصله بگیرند.
تکنولوژی‌های وب ۳ فرصت‌های مالی بسیاری را در اختیار عموم مردم قرار می‌دهند تا قدرت مالی از دست یک عده خاص در بیاید و به صورت عادلانه در میان مردم تقسیم شود. با تمرکز زدایی، دموکراسی سازی خدمات مالی، حذف موانع جغرافیایی، بهبود دسترسی و توانمند سازی مدیریت مالی جامعه می‌تواند بسیاری از اهداف ریفای را محقق کند.
کلام پایانی
ریفای نوعی سیستم مالی است که بیشتر از آن که به فکر پیشرفت و توسعه صنعت مالی باشد؛ منابع خود را به حفاظت از محیط زیست و رشد و توسعه رفاه اجتماعی اختصاص می‌دهد. این سیستم‌ها قصد دارند تا جایگزین امور مالی سنتی شوند و توسعه عادلانه ثروت و رفاه را در جامعه برقرار کنند. در امور مالی احیا کننده منابع بازیافت می‌شوند و از یک منبع چندین بار استفاده میشود. همچنین، فعالیت‌های اقتصادی اکوسیستم به نفع تمامی شرکت کنندگان فعال خواهد بود و سیستم بلاک چین و قراردادهای هوشمند اجازه نمی‌دهد که تقسیم ناعادلانه‌ای صورت بگیرد.
سؤالات متداول
ریفای به چه معناست؟
ریفای به پروژههای بلاک چینی گفته میشود که اکوسیستم خود را به طوری تنظیم کرده است که از محیط زیست محافظت کند و نابرابریهای اجتماعی را از بین ببرد.
مهم‌ترین پروژههای ریفای کدام‌اند؟
پروژه Gitcoin، Panvala، Whaler DAO و Tree از مشهورترین پروژههای ریفای در حوزه ارز دیجیتال هستند.
تفاوت ریفای و دیفای چیست؟
ریفای اکوسیستمی برای محافظت از محیط زیست و کاهش ناعدالتیهای اجتماعی ساخته است؛ اما دیفای بر روی ساخت اکوسیستم مالی غیر متمرکز برای ساده سازی امور مالی تمرکز دارد.
نظرات کاربران